To ξύπνημα της αρκούδας

Το να ξυπνήσει κάποιος μία αρκούδα, και μάλιστα την άνοιξη, είναι πολύ επικίνδυνο πράγμα. Όσο η ρωσική υπερδύναμη βρισκόταν σε στασιμότητα, επί εποχής Μπρέζνιεφ, στον πλανήτη επικρατούσε ησυχία, αν και αυτή βασιζόταν στη λεγόμενη «ισορροπία του πυρηνικού τρόμου».




Στο τέλος της εποχής Μπρέζνιεφ και στην αρχή της εποχής Γκορμπατσώφ, όταν η Ρωσία εισήλθε σε φάση αποσταθεροποίησης και αναθεώρησης των μέχρι τότε σταθερών της, ο κόσμος συνολικά επωφελήθηκε: ο Ρόναλντ Ρέηγκαν οργάνωσε, με τις μυστικές του υπηρεσίες και τον «Πόλεμο των Άστρων», την αποδόμηση της Σοβιετικής Αυτοκρατορίας. Ο Τζωρτζ Μπους πατήρ κατέφερε το τελειωτικό πλήγμα, γενόμενος ο πρώτος «πλανητάρχης» στην παγκόσμια ιστορία μετά τον Μεγαλέξανδρο και τον Ιουστινιανό.

Η Ανατολική Ευρώπη απελευθερώθηκε από τα σοβιετικά δεσμά, κράτη και έθνη ολόκληρα αποτίναξαν ξένους ζυγούς και εσωτερικούς ολοκληρωτισμούς. Η Γερμανία επανενοποιήθηκε, βάζοντας πλώρη για νέες δόξες. Αλλά και η ίδια η ρωσική κοινωνία, μετά την οριστική κατάρρευση του κομμουνιστικού καθεστώτος, ανέπνευσε ελεύθερα, μετά από μακροχρόνια κυριαρχία του πιo καταπιεστικού και μισάνθρωπου καθεστώτος στην ιστορία.

Ακολούθησε η περίοδος Γιέλτσιν, κατά την οποία η γεωπολιτικά συρρικνωμένη, αποδυναμωμένη και ταπεινωμένη Ρωσία περιήλθε υπό τον έλεγχο μίας ολιγαρχίας μαφιόζων και αυτονομημένων πρώην στελεχών του σοβιετικού καθεστώτος.  Η αποικιοποίησή της ανακόπηκε, όταν, στα στερνά του, ο Γιέλτσιν βρήκε την δύναμη να διορίσει Πρωθυπουργό και διάδοχό του ένα επίλεκτο στέλεχος των σοβιετικών υπηρεσιών, τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο Πούτιν έθεσε ως στόχο όχι μόνον την αποκατάσταση της κρατικής ενότητας και λειτουργίας της Ρωσίας, αλλά και την αναβίωση της Σοβιετικής Αυτοκρατορίας στα παλαιά της όρια. Ακολούθησε αρχικά, όπως κάθε σώφρων ηγέτης θα έκανε, πολιτική εσωτερικής ενδυνάμωσης, και στη συνέχεια ανέμενε την κατάλληλη συγκυρία για να προβεί σε κινήσεις γεωπολιτικής επέκτασης (τακτική αλώπηκος και λέοντος ταυτόχρονα, όπως υποδεικνύει ο Μακιαβέλλι).

Μέχρι τώρα, ο Πούτιν ακολούθησε (σοφά) πολιτική συνεργασίας και πάντως μη ρήξης με τις ΗΠΑ. Αλλά και οι ΗΠΑ ακολούθησαν πολιτική μη ρήξης με την Ρωσία (άλλωστε, ακόμα και σήμερα δεν έχει επέλθει ρήξη, επισυνέβησαν μόνον αψιμαχίες σε φραστικό κυρίως επίπεδο). Ο Πούτιν προχώρησε στα περιθώρια που του επέτρεψαν οι διεθνείς συσχετισμοί.

Ο παράγων που έθεσε τέρμα στην χειμερία νάρκη, ή έστω στην «πολιτικώς ορθή» συμπεριφορά της Ρωσικής Αρκούδας, είναι η Γερμανία. Η οποία, με την επίμονη, γραμμική, επαναλαμβανόμενη κάθε τριάντα-σαράντα χρόνια προσπάθεια να επιτύχει την παγκόσμια κυριαρχία, άνοιξε ταυτόχρονα, κι αυτήν την φορά, όλα τα μέτωπα: την επιχείρηση καθυπόταξης της Ευρώπης, την μετατροπή του ευρωπαϊκού νότου σε ζώνη φθηνού εργατικού δυναμικού, την συρρίκνωση της γαλλικής επιρροής και μαζί με αυτά, αναβίωσε (σε πολιτικό επίπεδο προσώρας) και το Ανατολικό Μέτωπο.

Η Γερμανία έπαιξε όμως (για τρίτη φορά σε εκατό χρόνια) εν ου παικτοίς: η Ρωσσία δεν επρόκειτο να αφήσει την Ουκρανία και την Κριμαία, δηλαδή την ζωτική της διέξοδο προς την Μεσόγειο, να υπαχθεί σε αλλότρια σφαίρα επιρροής. Ήταν το μοιραίο γεγονός που αφύπνισε την μέχρι χθες συνεννοήσιμη Ρωσική Αρκούδα, καθιστώντας την μη συνεννοήσιμη...

Φυσικά, η Γερμανία δεν διαθέτει τις «πάντσερ ντιβιζιόνεν» του παρελθόντος. Υπολόγισε στην αμερικανική παρέμβαση, για να προστατεύσει την «ουκρανική κοινωνία τω πολιτών» και τους νεοναζί που εμφανίστηκαν στο ουκρανικό πολιτικό προσκήνιο. Ο Ομπάμα, όμως, αποδείχθηκε πολύ προσεκτικός και προς το παρόν σιωπά, προφανώς διότι δεν θέλει να προκαλέσει παγκόσμια ανάφλεξη.

Αλλά η Ρωσική Αρκούδα έχει ήδη ξυπνήσει από τη χειμερία νάρκη. Ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στον ΟΑΣΕ ανακοίνωσε ότι η Ρωσία έχει συγκεντρώσει χιλιάδες στρατιώτες κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία, ενώ  στην ανατολική Ουκρανία φιλορώσοι διαδηλωτές καταλαμβάνουν δημόσια κτίρια και ζητούν αυτονομία.

Προφανώς, ο Πούτιν θα αφήσει την Ουκρανία να ρωσοποιηθεί εκ των έσω, με σταδιακές αποσχίσεις ολόκληρων περιοχών και προσχώρησή τους στην Ουκρανία με δημοψηφίσματα, κατά το μοντέλο της Κριμαίας. Ο στρατός του είναι ετοιμοπόλεμος, αλλά θα παρέμβει μόνον σε περίπτωση σφαγής Ρώσων ή ρωσόφωνων Ουκρανών. Ήταν να μην ξυπνήσει η Αρκούδα...


πηγή